Τι είναι το ανεύρυσμα θωρακικής αορτής;
Η αορτή είναι η μεγαλύτερη αρτηρία του σώματός σας και μεταφέρει αίμα από την καρδιά σε όλο το σώμα. Το τμήμα της αορτής που εντοπίζεται στο θώρακα ονομάζεται θωρακική αορτή, ενώ όταν αυτή περάσει στην κοιλιά, κοιλιακή αορτή. Όταν ένα αδύνατο σημείο του τοιχώματος της θωρακικής αορτής διατείνεται ή διογκώνεται περισσότερο από το 50% της διαμέτρου της, τότε ονομάζεται ανεύρυσμα θωρακικής αορτής (ΑΘΑ) (εικόνα 1).
Περίπου το 25% των ανευρυσμάτων της αορτής εντοπίζονται στη θωρακική και το υπόλοιπο 75% στην κοιλιακή αορτή. Το ΑΘΑ αποτελεί σοβαρή πάθηση γιατί μπορεί να ραγεί και να οδηγήσει σε ακαριαίο θάνατο ή καταπληξία λόγω κατακλυσμιαίας εσωτερικής αιμορραγίας. Μόνο το 20-30% των ασθενών που φτάνουν στο νοσοκομείο με ρήξη ΑΘΑ θα επιβιώσει. Γι’ αυτό είναι σημαντικό τα μεγάλα ανευρύσματα να θεραπεύονται νωρίς, ώστε να αποτρέπεται η ρήξη τους.
Ένας ειδικός τύπος ΑΘΑ, που συνήθως σχετίζεται με αυξημένη αρτηριακή πίεση, είναι ο αορτικός διαχωρισμός, κατά τον οποίο οι δυνάμεις της αιματικής ροής μπορεί να χωρίσουν τις στοιβάδες από τις οποίες αποτελείται το τοίχωμα της αορτής και να το αδυνατίσουν οδηγώντας στο σχηματισμό ΑΘΑ. Ο διαχωρισμός μπορεί να ξεκινά από τη θωρακική αορτή και να επεκτείνεται σε όλο το μήκος της, εμποδίζοντας την αιμάτωση των χεριών σας, των κοιλιακών οργάνων ( νεφροί, έντερο), του νωτιαίου μυελού, των ποδιών σας και άλλων περιοχών. Εκτός από την πλημμελή αιμάτωση ζωτικών οργάνων με την πάροδο του χρόνου η πίεση της αιματικής ροής μπορεί να αδυνατήσει επιπλέον το τοίχωμα της αορτής διατείνοντάς την σαν μπαλόνι με κίνδυνο αυτή να ραγεί.
Ανεύρισμα Θωρακικής Αορτής: Ποια είναι τα συμπτώματά του;
Τα περισσότερα ΑΘΑ συνήθως είναι ασυμπτωματικά. Μόνο το 50% των ασθενών με ΑΘΑ αναφέρει κάποιο από τα συμπτώματα τα οποία σχετίζονται με το μέγεθος και το σημείο εντόπισης του ανευρύσματος. Αυτά μπορεί να είναι:
- Πόνος στην κάτω γνάθο, στον τράχηλο ή στο πάνω μέρος της πλάτης.
- Πόνος στο στήθος ή στην πλάτη.
- Βήχας, βράγχος φωνής ή δυσκολία στην αναπνοή.
- Αν το ανεύρυσμα είναι αρκετά μεγάλο μπορεί να επηρεάσει τις βαλβίδες της καρδιά σας και να οδηγήσει σε αυτό που ονομάζουμε συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
Τα συμπτώματα του αορτικού διαχωρισμού μπορούν να λάβουν χώρα απότομα και σε μεγάλη ένταση, όπως π.χ. να νιώσετε οξύ διαξιφιστικό πόνο στο στήθος ή στην πλάτη σας. Παρόλα αυτά και ο διαχωρισμός μπορεί να είναι εντελώς ασυμπτωματικός.
Από τι προκαλείται το ανεύρυσμα θωρακικής αορτής;
Η αθηροσκλήρωση θεωρείται ως μια από τις βασικότερες αιτίες για τη δημιουργία ΑΘΑ. Φυσιολογικά οι αρτηρίες είναι λείες και ελαστικές, αλλά με την πάροδο του χρόνου και τη διεργασία της αθηροσκλήρωσης γίνονται στενές, ανελαστικές και με αδύνατο τοίχωμα λόγω της ανάπτυξης αθηρωματικής πλάκας. Παράγοντες που σχετίζονται με την ανάπτυξη της αθηροσκλήρωσης είναι:
- Κάπνισμα
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Υψηλή Χοληστερόλη
- Παχυσαρκία
- Θετικό οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου
Κάποιες παθήσεις σχετίζονται με την εξασθένηση του αορτικού τοιχώματος και με αυξημένη συχνότητα ανάπτυξης ΑΘΑ.
Αυτές είναι:
- Παθήσεις του συνδετικού ιστου, όπως Marfan
- Η σύφιλη
- Η φυματίωση
Άλλη σπάνια αιτία δημιουργίας ΑΘΑ είναι το τραύμα, όπως μετά από πτώση ή μετά από απότομη επιβράδυνση αυτοκινήτου κατά τη διάρκεια τροχαίου ατυχήματος. Επίσης ο κίνδυνος ανάπτυξης ΑΘΑ αυξάνεται με την ηλικία (ειδικά αν είστε >60 ετών) και παρουσιάζεται πιο συχνά στους άντρες.
Ανεύρισμα Θωρακικής Αορτής: Απεικονιστικός έλεγχος για τη διάγνωση
Η διάγνωση του ΑΘΑ γίνεται με αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία θώρακος, ενώ με την ακτινογραφία θώρακος και το triplex καρδιάς, μπορεί να τεθεί υποψία ύπαρξης ΑΘΑ.
Ανεύρισμα Θωρακικής Αορτής: Ποιοι μέθοδοι θεραπείας υπάρχουν;
Θεραπεία χρειάζεται όταν η διάμετρος είναι μεγαλύτερη των 5,5-6 εκ., όταν υπάρξει μεγάλη αύξηση σε δύο διαδοχικές μετρήσεις ή όταν το ανεύρυσμα προκαλεί συμπτώματα. Υπάρχουν δύο μέθοδοι θεραπείας, η ενδαγγειακή και η ανοικτή χειρουργική.
Κατά την ενδαγγειακή μέθοδο η αποκατάσταση του ανευρύσματος γίνεται από το εσωτερικό του αγγείου με τη χρήση ειδικών καθετήρων. Η μέθοδος αυτή είναι λιγότερο επεμβατική γιατί, ακόμη και με τοπική αναισθησία, γίνονται μία ή δύο μικρές τομές στη βουβωνική χώρα για την αποκάλυψη της μίας ή και των δύο μηριαίων αρτηριών. Στη συνέχεια από τις μηριαίες, και με τη χρήση ακτινοσκοπικού μηχανήματος, εισέρχονται οι ειδικοί καθετήρες που φέρουν το ενδομόσχευμα που αποτελείται από ένα μεταλλικό σκελετό επενδεδυμένο με ειδικό ύφασμα. Το μόσχευμα εκπτύσσεται και στηρίζεται στο εσωτερικό της αορτής με ειδικά διαμορφωμένους νάρθηκες (stents). Σε 1 με 2 μέρες ο άρρωστος παίρνει εξιτήριο και η ανάρρωσή του είναι ταχύτατη και ανώδυνη (εικόνα 2).
Στην ανοικτή χειρουργική επέμβαση μετά από γενική νάρκωση και τομή στο θώρακα και την κοιλιά ο αγγειοχειρουργός αντικαθιστά την αορτή με συνθετικό μόσχευμα. Μετά το χειρουργείο ο ασθενής οδηγείται στη μονάδα εντατικής θεραπείας 1-2 μέρες και συνολικά παραμένει στο νοσοκομείο για 7-10 μέρες περίπου. Για να αναρρώσει πλήρως απαιτούνται 3 μήνες (εικόνα 3).
Πολλοί ασθενείς με ΑΘΑ έχουν συγχρόνως και καρδιακές παθήσεις ή είναι προσβεβλημένο το κεντρικό τμήμα της θωρακικής αορτής που είναι σε άμεση επαφή με την καρδιά τους. Σε τέτοιες περιπτώσεις σύνθετων ή πολύ εκτεταμένων ΑΘΑ, πολλές φορές πραγματοποιείται ταυτόχρονα ανοικτή χειρουργική αποκατάσταση του ΑΘΑ με επέμβαση ανοικτής καρδιάς.
Πλεονεκτήματα και Περιορισμοί της Ενδαγγειακής Μεθόδου
Τα προτερήματα της ενδαγγειακής μεθόδου είναι προφανή:
- αποφυγή γενικής αναισθησίας
- απουσία εκτεταμένης θωρακοκοιλιακής τομής
- μικρότερη περιεγχειρητική θνητότητα και νοσηρότητα
- απουσία μετεγχειρητικού πόνου
- μικρότερη νοσηλεία και
- γρήγορη ανάρρωση.
Αν και η ενδαγγειακή μέθοδος είναι κατάλληλη για πολλά ΑΘΑ, ωστόσο υπάρχουν περιορισμοί λόγω μορφολογίας και εντόπισης του ανευρύσματος που κάνουν απαγορευτική τη χρήση της σε όλες τις περιπτώσεις ΑΘΑ. Με την ενδαγγειακή μέθοδο είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι πρέπει να βρίσκεστε υπό συνεχή παρακολούθηση για μεγάλο χρονικό διάστημα με περιοδική πραγματοποίηση αξονικών τομογραφιών. Μερικές φορές απαιτούνται πρόσθετες επεμβάσεις για τη διόρθωση τυχόν διαφυγών από το ενδομόσχευμα ή της θέσης του σε τυχόν μετακίνισή του.
Και στις δύο μεθόδους υπάρχουν σαφείς ενδείξεις και αντενδείξεις. Τα αποτελέσματα της ενδαγγειακής χειρουργικής είναι άριστα όταν εφαρμόζονται από έμπειρους αγγειοχειρουργούς σε ασθενείς που έχουν ένδειξη για την εφαρμογή αυτής της μεθόδου.
Οι ασθενείς που πάσχουν από ΑΘΑ πρέπει να απευθύνονται σε αγγειοχειρουργούς που έχουν εμπειρία τόσο στην ενδαγειακή όσο και στην ανοικτή χειρουργική μέθοδο, έτσι ώστε να εφαρμόζουν για τον κάθε άρρωστο ξεχωριστά την πρέπουσα θεραπεία.
Ο αγγειοχειρουργός - ενδαγγειοχειρουργός Δρ. Ιωάννης Μπέλλος διαθέτει πολύχρονη εμπειρία, εξειδίκευση και μετεκπαίδευση στις ενδαγγειακές τεχνικές.
Καλέστε μας στο τηλέφωνο επικοινωνίας και κλείστε το ραντεβού σας μαζί του, ώστε να σας προτείνει το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της αγγειακής πάθησης που σας ταλαιπωρεί.