Οι συχνότερες ερωτο-απαντήσεις για τους κιρσούς-ευρυαγγείες

Οι κιρσοί συχνά είναι ορατές διογκώσεις των φλεβών κάτωθεν του δέρματος. Κάποια άλλα κοινά συμπτώματα των κιρσών στα πόδια περιλαμβάνουν:

• Πόνος που μπορεί να επιδεινωθεί μετά από όρθια ή καθιστή θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Κράμπες
• Αίσθημα βάρους
• Οίδημα
• Εξάνθημα που συνοδεύεται από φαγούρα ή ερεθισμό του δέρματος
• Υπέρχρωση (σκουραίνει) δέρματος (σε βαριές περιπτώσεις)
• Κουρασμένα πόδια 

Ο γιατρός σας μπορεί να σας πει αν πάσχετε από φλεβίτιδα με μια απλή φυσική εξέταση και το ιστορικό σας. Θα σας ρωτήσει για τα συμπτώματά σας, συμπεριλαμβανομένου τυχόν πόνο που έχετε. Μερικές φορές, μπορεί να σας υποβάλλει και σε άλλες δοκιμασίες για να εντοπίσει την έκταση του προβλήματος και να αποκλείσει άλλες παθήσεις.

Ίσως σας ζητήσει να κάνετε ένα υπερηχογράφημα (triplex) φλεβών, το οποίο είναι χρήσιμο για να δει τη δομή των φλεβών, να ελέγξει τη ροή του αίματος εντός των φλεβών σας, και να εντοπίσει τυχόν θρόμβους. Η εξέταση αυτή είναι εντελώς ανώδυνη, διαρκεί περίπου 10-15 λεπτά για το κάθε πόδι και χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για τη δημιουργία εικόνων από τις δομές του σώματός σας.

Αν και σπάνια χρησιμοποιείται σήμερα, μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε μία φλεβογραφία. Η εξέταση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να έχουμε μια πιο λεπτομερή εικόνα της ροής του αίματος μέσα στις φλέβες σας. Είναι επεμβατική και μπορεί να νιώσετε ένα μικρό πόνο-κάψιμο κατά την έγχυση του σκιαγραφικού εντός της φλέβας σας.

Ο αγγειοχειρουργός-αγγειολόγος είναι ο ειδικός και εξειδικευμένος γιατρός που θα σας συμβουλέψει και θα σας εξηγήσει όλες τις απορίες σας σχετικά με τη διάγνωση, τη πρόληψη και τους τρόπους θεραπείας των κιρσών και ευρυαγγειών που έχετε εμφανίσει.

Θα πρέπει να δείτε ένα γιατρό για τη φλεβίτιδά σας, εάν:

• Η φλέβα (ή ο κιρσός) έχει πρηστεί, είναι κόκκινη, ή πολύ ευαίσθητη ή ζεστή στην αφή
• Υπάρχουν πληγές ή ένα εξάνθημα στο πόδι ή κοντά στον αστράγαλο
• Το δέρμα στον αστράγαλο και τη γάμπα γίνεται παχύ και αλλάζει χρώμα
• Ένας από τους κιρσούς αρχίσει να αιμορραγεί
• Τα συμπτώματα στα πόδια σας εμποδίζουν στις καθημερινές δραστηριότητες
• Η εμφάνιση των φλεβών σας προκαλεί άγχος

Αν έχετε πόνο, ακόμη και αν είναι απλώς ένας αμβλύς πόνος, μην διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια. Επίσης, ακόμα κι αν δεν χρειάζεται να δείτε ένα γιατρό για τη φλεβίτιδα σας, πρέπει να λάβετε ορισμένα προληπτικά μέτρα για να επιβραδύνεται την επιδείνωσή τους (βλέπε Πώς μπορώ να προλαμβάνω τη φλεβίτιδα και τις ευρυαγγείες;).

Οι ευρυαγγείες σπάνια αποτελούν σοβαρό πρόβλημα υγείας, αλλά μπορούν να προκαλέσουν δυσάρεστα ενοχλήματα στα πόδια, όπως κνησμό και αίσθημα βάρους ή καύσους. Λιγότερο συχνά, οι ευρυαγγείες μπορεί να είναι σημάδι παλινδρόμησης του αίματος σε βαθύτερες φλέβες, μη ορατές στο δέρμα. Σ' αυτή την περίπτωση θα μπορούσατε να έχετε τα ίδια συμπτώματα που θα είχατε με τους κιρσούς.

Οι κιρσοί μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί, ή μπορεί να προκαλέσουν πόνο συσφικτικού χαρακτήρα, καθώς και δυσφορία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι κιρσοί μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Σε αυτά περιλαμβάνονται:

• Πληγές ή έλκη του δέρματος που οφείλονται στη χρόνια (μακροχρόνια) παλινδρόμηση του αίματος. Αυτά τα έλκη είναι επώδυνα και δύσκολο να επουλωθούν. Μερικές φορές δεν μπορούν να θεραπευτούν αν δεν διορθωθεί η παλινδρόμηση της αιματικής ροής στις φλέβες.
• Αιμορραγία. Το δέρμα πάνω από τις φλέβες γίνεται πολύ λεπτό και εύκολα τραυματίζεται. Όταν συμβεί μια κάκωση, μπορεί να υπάρξει σημαντική απώλεια αίματος.
• Επιπολής (επιφανειακή) θρομβοφλεβίτιδα, ονομάζεται ο σχηματισμός θρόμβου σε μια φλέβα (ή κιρσό) ακριβώς κάτω από το δέρμα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερυθρό και θερμό δέρμα, μια ευαίσθητη στην ψηλάφηση σκληρία κατά μήκος της φλέβας και, ενίοτε, πρήξιμο.
• Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦΘ), ονομάζεται ο σχηματισμός θρόμβου σε μια βαθύτερη φλέβα. Μπορεί να προκαλέσει μία αίσθηση «τραβήγματος» στην κνήμη, πόνο, θερμότητα, ερυθρότητα και οίδημα. Ωστόσο, μερικές φορές δεν προκαλεί σημαντικά συμπτώματα. Αν ο θρόμβος του αίματος ταξιδεύσει στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή), μπορεί να αποβεί μοιραίος.

Οι περισσότεροι κιρσοί και ευρυαγγείες εμφανίζονται στα κάτω άκρα λόγω της πίεσης του σωματικού βάρους, της δύναμης της βαρύτητας, και του ρόλου τους να μεταφέρουν το αίμα από το κάτω μέρος του σώματος πίσω στην καρδιά.

Η μεταφορά αυτή αποτελεί και το δυσκολότερο έργο του σώματός σας σε σύγκριση με άλλες φλέβες του σώματος. Οι φλέβες των ποδιών υπομένουν τις μεγαλύτερες πιέσεις. Αυτή η πίεση μπορεί να είναι ισχυρότερη από την αντοχή των μονόδρομων βαλβίδων των φλεβών.

Πολλοί παράγοντες αυξάνουν τις πιθανότητες ενός ατόμου να αναπτύξει κιρσούς ή αραχνοειδείς (spider) φλέβες. Σε αυτά περιλαμβάνονται:

• Η ηλικία. Καθώς μεγαλώνουμε οι βαλβίδες στις φλέβες μπορεί να εξασθενίσουν και να μην λειτουργούν τόσο καλά.
• Κληρονομικό ιστορικό. Μπορεί να γεννηθούμε με αδύναμες βαλβίδες στις φλέβες αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο. Η παρουσία μελών στην οικογένεια σας με προβλήματα στις φλέβες αυξάνει επίσης τον κίνδυνο. Περίπου οι μισοί από τους ανθρώπους που πάσχουν από φλεβίτιδα αναφέρουν τουλάχιστον ένα μέλος της οικογένειας με παρόμοιο πρόβλημα.
• Ορμονικές αλλαγές. Αυτές συμβαίνουν κατά την εφηβεία, την εγκυμοσύνη και στην εμμηνόπαυση. Η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών και άλλων φαρμάκων που περιέχουν οιστρογόνα και προγεστερόνη, επίσης, μπορούν να συμβάλλουν στην διαμόρφωση κιρσών ή αραχνοειδών (spider) φλεβών.
• Κύηση. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης υπάρχει μια τεράστια αύξηση του ποσού του αίματος στο σώμα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει διεύρυνση των φλεβών. Η αυξανόμενη μήτρα ασκεί επίσης πίεση στις φλέβες. Οι κιρσοί συνήθως βελτιώνονται μέσα σε τρεις μήνες μετά τον τοκετό. Περισσότεροι κιρσοί και ευρυαγγείες συνήθως εμφανίζονται με κάθε επιπλέον εγκυμοσύνη.
• Παχυσαρκία. Με το να είστε υπέρβαρες ή παχύσαρκες ασκείται επιπλέον πίεση στις φλέβες σας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη φλεβίτιδας.
• Η έλλειψη κίνησης. Η όρθια ή καθιστή θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να αναγκάσει τις φλέβες σας να εργαστούν σκληρότερα για να επιστρέψουν το αίμα στην καρδιά σας. Αυτό μπορεί να είναι μεγαλύτερο πρόβλημα, αν κάθεστε σταυροπόδι.
• Η έκθεση στον ήλιο. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ευρυαγγείες στα μάγουλα ή τη μύτη ενός προσώπου με ανοιχτόχρωμο δέρμα.

Περίπου 50 με 55% των γυναικών και 40 έως 45% των ανδρών στις ΗΠΑ υποφέρουν από κάποιου είδους πρόβλημα στις φλέβες. Οι κιρσοί επηρεάζουν το ήμισυ του πληθυσμού άνω των 50 ετών.

Οι κιρσοί μπορεί να προκληθούν από την εξασθένηση ή τη καταστροφή των βαλβίδων στις φλέβες. Η αντλία της καρδιάς τροφοδοτεί με αίμα πλούσιο σε οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες ολόκληρο το σώμα μέσω των αρτηριών. Οι φλέβες επιστρέφουν, στη συνέχεια, το αίμα από το σώμα πίσω στην καρδιά. Καθώς οι μύες του ποδιού σας συσπώνται, ωθούν το αίμα από το κάτω μέρος του σώματος σας πίσω στην καρδιά, αντίθετα στη δύναμη της βαρύτητας. Οι φλέβες έχουν βαλβίδες που λειτουργούν μονόδρομα. Οι πτυχές τους ανοίγουν μόνο προς την κατεύθυνση της καρδιάς, εμποδίζοντας το αίμα να ρέει προς τα πίσω καθώς κινείται στα πόδια σας. Αν οι βαλβίδες εξασθενίσουν, το αίμα μπορεί να γυρίσει πίσω και να λιμνάσει εντός των φλεβών (το πρόβλημα αυτό ονομάζεται φλεβική ανεπάρκεια.) Το λιμνάζων αυτό αίμα διογκώνει τις φλέβες και σταδιακά οδηγεί στο σχηματισμό κιρσών.

Οι αραχνοειδείς (Spider) φλέβες μπορούν επίσης να προκληθούν από την παλινδρόμηση του αίματος (σε σημαντικά μικρότερο βαθμό σε σχέση με τους κιρσούς). Μπορούν επίσης να προκληθούν από ορμονικές αλλαγές, έκθεση στον ήλιο και τραυματισμούς.